परिचय
कल्पना गर्नुहोस् — एक रोबोटले परम्परागत नृत्य गर्दै, हातमा रुमाल घुमाउँदै, मान्छेझैं भाव–भंगिमा देखाउँदै सांस्कृतिक प्रस्तुति दिइरहेको छ। यो कुनै विज्ञान–कथा होइन, चीनले २०२५ को स्प्रिङ फेस्टिवलमा देखाएको वास्तविकता हो। १६ वटा AI–सञ्चालित हुमानोइड रोबोटहरूले परम्परागत याङ्ग्गे नृत्य प्रस्तुत गरेर विश्वलाई चकित पारेका छन्।
स्प्रिङ फेस्टिवलमा रोबोटहरूको सांस्कृतिक प्रस्तुति
चीनको २०२५ को स्प्रिङ फेस्टिवल गालामा, १६ वटा हुमानोइड रोबोटहरूले परम्परागत याङ्ग्गे नृत्य प्रस्तुत गरे। यी रोबोटहरू Hangzhou स्थित युनिट्री रोबोटिक्सले निर्माण गरेका हुन्। निर्देशक झाङ यिमोउको निर्देशनमा, रोबोटहरू र मानव नर्तकहरूले समन्वयित रूपमा नृत्य प्रस्तुत गरे, जसमा रोबोटहरूले रुमाल घुमाउने, घुम्ने, र तालमा नाच्ने जस्ता जटिल चालहरू प्रदर्शन गरे।
चीनको प्राविधिक उछाल र अमेरिकी प्रतिस्पर्धा
चीनले हुमानोइड रोबोटिक्समा ठूलो लगानी गर्दै आएको छ, जसमा सरकारको १० अर्ब अमेरिकी डलरभन्दा बढीको लगानी छ। युनिट्रीको H1 रोबोट जस्ता उत्पादनहरू सस्तो मूल्यमा उच्च क्षमताका साथ बजारमा आएका छन्, जसले चीनलाई हार्डवेयर निर्माणमा अग्रणी बनाएको छ। अमेरिकाले AI सफ्टवेयरमा अग्रता राखे पनि, चीनको हार्डवेयर निर्माण क्षमताले उसलाई प्रतिस्पर्धामा अगाडि ल्याएको छ।
नेपाली सन्दर्भ
के नेपालमा पनि यस्ता रोबोटहरू विकास गर्न सकिन्छ? सीमित स्रोत र पूर्वाधारका बाबजुद, नेपालमा युवा प्राविधिकहरूको उत्साह र नवप्रवर्तनशील सोच प्रशंसनीय छ। यदि नेपालले स्थानीय आवश्यकताहरूलाई ध्यानमा राख्दै किफायती रोबोटिक्स विकासमा ध्यान दिन्छ भने, कृषि, पर्यटन, र शिक्षा क्षेत्रमा यस्ता प्रविधिहरू उपयोगी हुन सक्छन्। उदाहरणस्वरूप, कृषि क्षेत्रमा सानो रोबोटहरू प्रयोग गरेर बालीको निगरानी गर्न सकिन्छ, जसले उत्पादन बढाउन मद्दत पुर्याउँछ।
निष्कर्ष
चीनले देखाएको हुमानोइड रोबोटहरूको सांस्कृतिक प्रस्तुति केवल प्रविधिको प्रदर्शन मात्र होइन, सांस्कृतिक सम्पदाको संरक्षण र प्रवर्द्धनमा प्रविधिको उपयोगको उदाहरण हो। नेपालले पनि यस्ता प्रविधिहरूलाई अपनाएर आफ्ना सांस्कृतिक कार्यक्रमहरूमा नवप्रवर्तन ल्याउन सक्छ। नेपाली युवाहरूले यसबाट प्रेरणा लिएर स्थानीय आवश्यकताहरूलाई ध्यानमा राख्दै नवप्रवर्तनशील प्रविधिहरू विकास गर्न सक्नेछन्।
